သတိရျခင္းက ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ကိေလသာနဲ႕ သတိရျခင္းနဲ႕ ဘာဝနာနဲ႕ သတိရျခင္း ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။
ကိေလသာနဲ႕ သတိရျခင္း ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ သတိရျခင္းေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တဏွာနဲ႕ သတိရျခင္းရွိမယ္၊ ေဒါသနဲ႕ သတိရျခင္းရွိမယ္၊ ေလာဘနဲ႕သတိရျခင္းရွိမယ္၊ မာနနဲ႕သတိရျခင္းရွိမယ္၊ ဣႆာနဲ႕ သတိရျခင္းရွိမယ္၊ မစၦရိယနဲ႕ သတိရျခင္းရွိမယ္…စသည္အားျဖင့္ ကိေလသာ အမ်ိဳးအစား ရွိသေလာက္ သတိရျခင္း အမ်ိဳးအစားေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။
လူတစ္ေယာက္ကို သတိရတယ္။ အဲဒီလူအေပၚမွာ သာယာႏွစ္သက္ တပ္မက္တဲ့စိတ္ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ တဏွာနဲ႕ သတိရျခင္းေပါ့။ သူနဲ႕ ေပ်ာ္ခဲ့ပါးခဲ့ ၾကည္ႏွဴးခဲ့တာေလးေတြကို ျပန္ေတြးၿပီးေတာ့ သတိရေနတယ္ဆိုရင္လည္း တဏွာနဲ႕ သတိရျခင္း။
သူနဲ႕ဘယ္ေတာ့ ေတြ႕ရမယ္၊ ဘယ္သြားမယ္၊ ဘာလုပ္မယ္၊ ဘာေျပာမယ္။ သာယာ စရာေလးေတြ ေတြး ၿပီးေတာ့ သတိရတယ္ဆိုရင္ တဏွာနဲ႕ သတိရျခင္း။
လူတစ္ေယာက္ကို သတိရတယ္။ သူ႕အျပစ္ေတြ ေတြးၿပီးေတာ ့မေက်မနပ္ျဖစ္ေနတယ္။ နာၾကည္း မုန္းတီးတဲ့စိတ္ေတြျဖစ္ေနတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေဒါသနဲ႕ သတိရျခင္း။
လူတစ္ေယာက္ကို သတိရတယ္။ သူနဲ႕ကိုယ္နဲ႕ ၿပိဳင္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားေနတယ္။ ငါသူ႕ထက္သာရမယ္၊ သူက ဘာမို႕လို႕လဲ။ သူနဲ႕ငါနဲ႕ တန္းတူတယ္။ ဒီလိုအေတြးေတြ ေတြးေနမယ္ဆိုရင္ မာနနဲ႕ သတိရျခင္း။
ကိုယ့္ၿပိဳင္ဘက္ကို သတိရၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ၿပိဳင္ဘက္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာတာကို မခံစားႏိုင္တဲ့စိ္တ္၊ မနာလိုတဲ့စိတ္နဲ႕ သတိရတယ္ ဣႆနဲ႕ သတိရျခင္း။
လူတစ္ေယာက္ကို သတိရတယ္၊ သူ႕ကိုငါက ဘာလို႕ေပးရမွာလဲ၊ သူ႕ကိုငါဘာမွ ေပးစရာမလိုဘူး၊ ငါ့လိုသူ မႀကီးပြားေစရဘူး၊ ငါ့ကို မေအာင္ျမင္ေစရဘူး၊ ဒါဆိုရင္ မစၦရိယနဲ႕ သတိရျခင္း။
…….စသည္အားျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ စရုိက္ လကၡဏာေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ သတိရျခင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိႏိုင္ ပါတယ္။ ကိေလသာ အမ်ဳိးမ်ိဳး တစ္မ်ဳိးမဟုတ္ တစ္မ်ဳိးနဲ႕ သတိရေနႏုိင္တာေပါ့။
ဘာဝနာနဲ႕ သတိရျခင္းဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ကိုယ္ သတိရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကို က်န္းမာပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစ၊ အစစ အရာရာ အဆင္ေျပပါေစ၊ ထာဝရေအးခ်မ္းပါေစ….စသည္အားျဖင့္ ေမတၱာပို႕လိုက္မယ္ဆိုရင္ ေမတၱာနဲ႕ သတိရျခင္းပါပဲ။
လူတစ္ေယာက္ကို သတိရတဲ့အခါ သူ႕အေပၚကူညီခဲ့တာေတြ၊ သူ႕ကို လွဴခဲ့တန္းခဲ့၊ ေပးခဲ့ကမ္းခဲ့၊ စြန္႕ခဲ့ႀကဲခဲ့ တာေလးေတြ ကို ျပန္သတိ ရတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ စာဂါႏုႆတိနဲ႕ သတိရျခင္း။ တစ္နည္းေျပာ ရင္ေတာ့ ဒါနနဲ႕ သတိရျခင္းေပါ့။
ဘုရားကို သတိရလို႕ ဂုဏ္ေတာ္ပြားလုိက္တယ္ဆိုရင္ ဗုဒၶႏုႆတိနဲ႕ သတိရျခင္း။
သံဃာကို အာရံုပံုရိပ္ထင္လာလို႕ သံဃာ့ဂုဏ္ပြားလိုက္တယ္ဆိုရင္ သံဃာႏုႆတိနဲ႕ သတိရျခင္း စသည္အားျဖင့္ ဘာဝနာနဲ႕ သတိရျခင္းကလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။
လိုရင္းကေတာ့ ကိေလသာနဲ႕ သတိရျခင္းရယ္၊ ဘာဝနာနဲ႕ သတိရျခင္းရယ္……သတိရျခင္းႏွစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မ်ိဳးထဲက ကိေလသာနဲ႕ သတိရျခင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္က တဏွာမို႕လို႕ က်န္တာေတြ ကို ေခါင္းစဥ္မတပ္ေတာ့ပဲ တဏွာနဲ႕ သတိရျခင္းလို႕ပဲ အတိအက်ေခါင္းစဥ္ တပ္လုိက္ၾကရေအာင္။
ဘာဝနာနဲ႕ သတိရျခင္းလည္းပဲ လူပုဂၢိဳလ္နဲ႕ ပက္သက္ၿပီး သတိရတဲ့အခါမွာ ေမတၱာကသာ အဓိက ျဖစ္ေလ့ရွိတာမို႕လို႕ ေမတၱာနဲ႕ သတိရျခင္းလို႕ပဲ အတိအက် ေခါင္းစဥ္တပ္လုိက္ၾကရေအာင္။ ဒါဆိုရင္ ေမတၱာနဲ႕ သတိရျခင္း၊ တဏွာနဲ႕ သတိရျခင္းဆိုၿပီးေတာ့ သတိရျခင္းႏွစ္မ်ိဳး ျဖစ္သြားတာေပ့ါ။
မေကာင္းတဲ့ သတိရျခင္းမွာ ေဒါသ၊မာန၊ ဣႆ၊မစၦရိယေတြျဖစ္ၿပီး သတိရတာလည္းရွိေတာ့ရွိတယ္။
ေကာင္းတဲ့သတိရျခင္းမွာ ဗုဒၶႏုႆတိ၊ သံဃာႏုႆတိ၊ စာဂါႏုႆတိေတြျဖစ္ၿပီး သတိရတာလည္း ရွိေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ သတိရတယ္၊ သတိရတယ္ ဆိုရင္ တဏွာနဲ႕ သတိရတာ ရယ္ ၊ ေမတၱာနဲ႕ သတိရတာရယ္၊ ဒီႏွစ္မ်ိဳးက အဓိက ပါပဲ။
တဏွာနဲ႕ သတိရတယ္ဆိုတာကေတာ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ကို သတိရလိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႕ သူနဲ႕ေပ်ာ္ခဲ့ ပါးခဲ့ ၾကည္ႏွဴးခဲ့တာေတြ၊ ေျပာခဲ့ဆိုခဲ့ ရယ္ေမာခဲ့တာေတြ၊ သာယာမွဳ ခံစားခဲ့ရတာေတြ၊ ၾကည္ႏွဴးခ်မ္းေျမ့ခဲ့ရ တာေတြ ျပန္သတိရတယ္။ ဒါက အတိတ္ကို ျပန္သတိရတာပါ။
အနာဂတ္အေနနဲ႕ သူနဲ႕ ေတြ႕လို႕ရွိရင္ ဘယ္သြားမယ္၊ ဘယ္လာမယ္၊ ဘာလုပ္မယ္၊ ဘာစားမယ္ စသည္ အားျဖင့္ သတိရတယ္။ အဲဒါဆုိရင္ တဏွာနဲ႕ သတိရတာပါပဲ။ ဟိုးတုန္းက အတူတူ ေတြ႕ဆံုစဥ္ တုန္း က ေျပာခဲ့ဆိုခဲ့ တာေတြသတိရတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္လည္း…….အေျခအေနမေပးလို႕ ေဝးေနရေပမယ့္ ခ်က္ခ်င္းကို ေတြ႕လိုက္ခ်င္တယ္။
‘ေတာင္ပံပါရင္ မင္းဆီကို ’ ဆိုတဲ့အတုိင္း ေတာင္ပံေလးသာပါရင္ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူဆီ ေျပးၿပီးေတာ့ကို သြားလိုက္ခ်င္တာ။ ကိုယ့္ေတာင္ပံပါမွ မဟုတ္ဘူး။ သူု႕ေတာင္ပံပါရင္လည္း ကိုယ့္ဆီကို အေျပးေလး လာ ခဲ့ေစ ခ်င္တယ္။ အခုခ်က္ခ်င္းကိုပဲ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူနဲ႕ ေတြ႕ခ်င္ေလာက္ေအာင္ကို သတိရေနတာမ်ိဳး မရွိဘူး လား။ ရွိတယ္ေနာ္။
စြဲလမ္းမွဳျပင္းထန္ရင္ ျပင္းထန္သေလာက္၊ သံေယာဇဥ္ႀကီးရင္ ႀကီးသေလာက္၊ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူနဲ႕ အခ်ိန္တုိင္းကို ေတြ႕ခ်င္ေနတာ။ ကိုယ္သတိရလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူနဲ႕က ေဝးေန ၊ ေတြ႕ခြင့္ ကလည္း မႀကံဳေတာ့ ဝမ္းနည္းတဲ့စိတ္ပါ တြဲၿပီးေတာ့ မျဖစ္ဘူးလား။
အဲဒါ တဏွာနဲ႕ သတိရေနတာကေန ေဒါသပါ တြဲပါလာေတာ့တာ။ ဝုန္းဒိုင္းက်ဲ ေပါက္ကြဲ တဲ့ .. ေဒါသေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ စိတ္ညစ္တဲ့ ေဒါသလို႕ေခၚတဲ့ အေပ်ာ့စားေဒါသေပါ့။ စိတ္ဆင္းရဲေနတယ္၊ ဝမ္းနည္း ေနတယ္၊ ေၾကကြဲေနတယ္၊ လြမး္ဆြတ္ေနတယ္။ ဒါေတြဟာ ေဒါသပါပဲ။ ‘ကိုယ့္ေၾကကြဲေနၿပီ’ ဆိုတာေရာ မရွိဘူးလား။
အဲဒီလုိအားျဖင့္ေပါ့ေလ။ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူကို သတိရတယ္။ ခ်စ္တဲ့ အျခင္းအရာအားျဖင့္ သတိရတယ္။ လြမး္တဲ့အျခင္းအရာ အားျဖင့္ သတိရတယ္။ ခ်စ္တာက တဏွာ၊ လြမ္းတာက ေဒါသ။ ခ်စ္တဏွာေနာက္မွာ လြမ္းေဒါသက ကပ္ပါလာေတာ့တာပါပဲ။
ခ်စ္တဏွာနဲ႕ သတိရေတာ့ တဏွာရဲ႕ ေထာင္းထုမွဳဒဏ္ေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္ ပိျပားေၾကမြသြားတယ္။ လြမး္ေဒါသနဲ႕ သတိရေတာ့ ေဒါသရဲ႕ ေထာင္းထုမွဳဒဏ္ေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္ ပိျပားေၾကမြသြားတယ္။ ‘သတိမွား ရင္ ပိျပားသြားမယ္’လို႕ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။ ကိေလသာနဲ႕ သတိရေနတာဟာ ကိုယ့္စိတ္ ပိျပား ေၾကမြေနတာပါပဲ။
ေမတၱာနဲ႕သာ၊ ေအးခ်မ္းစြာ၊ စိတ္မွာသတိရ။
ဘယ္ေလာက္ေဝးေဝး၊ နီးနီးေလး၊ မိွဳင္ေငးမေနရ။
အရွင္ဆႏၵာဓိက(ဘယ္ေလာက္ေဝးေဝး နီးနီးေလး)
Posted by Cho Mon Than on June 9, 2012
No comments:
Post a Comment