အသည္းေရာင္ အသားဝါ ' ေအ '
ေအ ..ဘီ ..စီ..ဒီ ဆိုၿပီး အသည္းေရာင္ အသားဝါ ေရာဂါ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး (၆)
မ်ိဳး ရွိတဲ့ အထဲမွာ ေအေရာဂါက လူသိနည္းတဲ ့ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ေရာဂါ
တစ္မ်ိဳးပါ ။ ႏွစ္စဥ္ မတ္လဆန္း ေလာက္ကစၿပီး ဇြန္ လေလာက္အထိ ကေလးငယ္ေတြမွာ
အသည္းေရာင္အသားဝါ ေအ ..ေရာဂါဟာ ကပ္ေရာဂါ ပံုစံမ်ိဳးနဲ ့ ၿမန္မာၿပည္အႏွံ
့အၿပားမွာ ၿဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ၿပီးခ်ိန္
ယင္နားစာ၊ သရက္သီး ၊ ပိႏၼဲသီး စတဲ ့ အသီးေတြေပၚခ်ိန္ေရာက္ရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ
့မွာ အသည္းေရာင္ အသားဝါ ေအ..ေရာဂါ အၾကီးအက်ယ္ ၿဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ေရာဂါလကၡဏာ..ဒီေရာဂါ စၿဖစ္ခ်ိန္မွာ ဖ်ားနာၿခင္း ၊ ႏုံးေခြ ခ်ည္ ့နဲ
့ၿခင္း ၊ အန္၊ ဝမ္းေလ်ာၿခင္း..စတာေတြ ၿဖစ္ပြားၿပီး..တိုက္ဖြိဳက္၊
ေသြးလြန္တုပ္ေကြး နဲ ့ မွားတတ္ပါတယ္။စဖ်ားတာကေန(၃) ရက္ နဲ ့
(၅)ရက္ေလာက္အၾကာမွာ ဆီးေတြ၊ မ်က္လံုးေတြ ဝါလာေတာ့မွ အသည္းေရာင္ အသားဝါမွန္း
သိလာၾကပါတယ္။ ကေလးေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားၿပီး သူ ့ဘာသာသူေပ်ာက္သြားတတ္ေတာ့
သိပ္ၿပီး ဂရုမစိုက္မိ ၾကဘူးေပါ့ ။ ေအ ေရာဂါပိုးဟာ ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးၿဖစ္ၿပီး
အရမ္းကူးစက္လြယ္ပါတယ္..အဓိကအားၿဖင့္ အစားအစာနဲ ့ေရကေန ကူးပါတယ္။သူ ့ရဲ
့ထူးၿခားခ်က္ကေတာ့ အသက္ငယ္တဲ့သူေတြမွာ
ၿဖစ္မ်ားၿပီး တစ္ခါၿဖစ္ၿပီးရင္ေနာက္ထပ္ မၿဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ၿမန္မာႏိုင္ငံရဲ
့အေၿခအေနအရ အသက္(၃၀)အထိ အသည္းေရာင္ ေအ
ေရာဂါ ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ (၃၀)ေက်ာ္သြားရင္ေတာ့ အသည္းေရာင္ ေအ ေရာဂါ မၿဖစ္
ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို ့ေၿပာႏိုင္ပါတယ္။
ကူးစက္မွဳ
ေရာဂါပိုးဟာ ေရာဂါရွိသူရဲ ့မစင္ကေန ပတ္ဝန္းက်င္ကို ပ့်ံႏ့ွံၿပီး ေရခဲထဲမ်ာဆိုရင္ မေသဘဲ တစ္ႏွစ္ေလာက္အထိ ခံပါတယ္။ေဂၚဖီထုပ္၊ပန္းမုန္လာ၊ကန္ဇြန္းရြက္ စတဲ ့အသီးအႏွံ လတ္လတ္ဆက္ဆက္ေတြကို စားမယ္ ဆိုရင္ ေအ ေရာဂါ ပိုး ကူးႏိုင္ပါတယ္။ေရာဂါၿဖစ္တဲ ့ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ အသားဝါၿပီးေနာက္ (၃)ပတ္ေလာက္ သူနဲ ့နီးနီးစပ္စပ္ေနတဲ ့သူေတြကို ကူးႏိုင္ပါတယ္။ေရာဂါၿဖစ္ေနတဲ ့ ကေလးမွတဆင့္ တၿခားကေလးေတြပါ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။အသည္းေရာင္ အသားဝါေအေရာဂါပိုး ဟာ ကုသၿပီး သက္သာသြားလ်င္ ဘီပိုး နဲ ့စီပိုးလို နာတာရွည္အၿဖစ္ လူ ့ကိုယ္ထဲမွာ မက်န္ရစ္ခဲ့ပါ။
ကာကြယ္ရန္
ေအေရာဂါကို အဓိက ကာကြယ္ရန္မွာ တစ္ကိုယ္ေရ သန္ ့ရွင္းမွ ုနွဲ ့ စားတဲ ့အစားမ်ား သန္ ့ရွင္းရန္၊ အိမ္သာသြားၿပီး လက္ေဆးရန္၊ အစာမစားခင္လက္ေဆးရန္ ၊ယင္နားစာ မစားရန္ ၊သန္ ့ရွင္း တဲ ့ေရကိုေသာက္ရန္လိုပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားရန္လိုပါသည္။Glaxo Smithkline ကုမၸဏီမွ ထုတ္ၿပီး HAVRIX ဆိုေသာနာမည္ၿဖင့္ ဝယ္ႏိုင္ပါသည္။ ကာကြယ္ေဆးကို အသက္(၁)ႏွစ္မွ အသက္(၃၀) အတြင္း ထုိးထား သင့္ပါသည္။ပထမတစ္လံုးထိုးၿပီး (၆) လ ၾကာလ်င္ ဒုတိယ အၾကိမ္ထိုးရပါမယ္။ေအ ပိုး ဝင္ၿပီး မၿပီး ေသြးမစစ္ပဲ ကာကြယ္ေဆးထိုးလို ့ရပါသည္။အသက္(၃၀)ဝန္းက်င္ၿဖစ္လ်င္ ထိုးဖို ့လိုမလို သိခ်င္လ်င္ Anti-HAV IgG စစ္ၿပီး Positive ဆိုလ်င္ ပိုးဝင္ၿပီးသား..ကိုယ္ခံအားရွိၿပီးသားၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေအ ကာကြယ္ေဆးထိုးစရာ မလိုပါ။Negative ဆိုလ်င္ ကာကြယ္ေဆးထိုးရပါမည္။
ေရမ်ားမ်ားေသာက္သံုးၿခင္း
အသားဝါၿဖစ္လ်င္ ေရ(၆) ပုလင္းခန္ ့ေသာက္က်သည္မွာ လြဲမွားေသာ အယူအဆ ၿဖစ္ပါသည္။ေရ အမ်ားၾကီးေသာက္လ်င္ နဂို ပ်ိဳ ့ခ်င္၊အန္ခ်င္ ေနေသာသူ ပ်ိဳ ့မယ္ ၊ အန္မယ္ ဆိုလ်င္ အစာမ်ိဳ လမ္းေၾကာင္း ရဲ ့အဆံုးနားမွ ေသြးေၾကာေလးမ်ားေပါက္ထြက္ၿပီး ေသြးအန္ႏိုင္ပါသည္။ထို ့ေနာက္သတိလစ္သြားနိုင္ေသာေၾကာင့္ေရမ်ားမ်ားေသာက္ံၿခင္းသည္အသားဝါေရာဂါရွိသူတစ္ေယာက္အတြက္ အႏ ၱရာယ္ရွိႏိုင္ပါသည္။အသားဝါ ေ၇ာဂါ ရသူမွာ နဂို အခံ အသည္းေၿခာက္ေရာဂါ၊ အသည္းအားနည္းေရာဂါ ရွိလ်င္ ေရ(၆) ပုလင္းေသာက္သည္ႏွင့္ ေၿခေထာက္ေရာင္၊ ေရဖ်င္းစြဲ ၿခင္းမ်ားပါ ၿဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။ (၂၄) နာရီ အတြင္း (၁၅၀၀)စီစီ..ဒရစ္ ပုလင္းၾကီး (၃၀)ပုလင္းစာ ခန္ ့.. အရည္ေသာက္ႏိုင္လ်င္ လံုေလာက္ပါသည္။လူနာ အာသီသ ရွိသေလာက္တိုက္ၿခင္းသာ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ပါသည္။
ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ဝင္း
health knowledge
ကူးစက္မွဳ
ေရာဂါပိုးဟာ ေရာဂါရွိသူရဲ ့မစင္ကေန ပတ္ဝန္းက်င္ကို ပ့်ံႏ့ွံၿပီး ေရခဲထဲမ်ာဆိုရင္ မေသဘဲ တစ္ႏွစ္ေလာက္အထိ ခံပါတယ္။ေဂၚဖီထုပ္၊ပန္းမုန္လာ၊ကန္ဇြန္းရြက္ စတဲ ့အသီးအႏွံ လတ္လတ္ဆက္ဆက္ေတြကို စားမယ္ ဆိုရင္ ေအ ေရာဂါ ပိုး ကူးႏိုင္ပါတယ္။ေရာဂါၿဖစ္တဲ ့ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ အသားဝါၿပီးေနာက္ (၃)ပတ္ေလာက္ သူနဲ ့နီးနီးစပ္စပ္ေနတဲ ့သူေတြကို ကူးႏိုင္ပါတယ္။ေရာဂါၿဖစ္ေနတဲ ့ ကေလးမွတဆင့္ တၿခားကေလးေတြပါ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။အသည္းေရာင္ အသားဝါေအေရာဂါပိုး ဟာ ကုသၿပီး သက္သာသြားလ်င္ ဘီပိုး နဲ ့စီပိုးလို နာတာရွည္အၿဖစ္ လူ ့ကိုယ္ထဲမွာ မက်န္ရစ္ခဲ့ပါ။
ကာကြယ္ရန္
ေအေရာဂါကို အဓိက ကာကြယ္ရန္မွာ တစ္ကိုယ္ေရ သန္ ့ရွင္းမွ ုနွဲ ့ စားတဲ ့အစားမ်ား သန္ ့ရွင္းရန္၊ အိမ္သာသြားၿပီး လက္ေဆးရန္၊ အစာမစားခင္လက္ေဆးရန္ ၊ယင္နားစာ မစားရန္ ၊သန္ ့ရွင္း တဲ ့ေရကိုေသာက္ရန္လိုပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားရန္လိုပါသည္။Glaxo Smithkline ကုမၸဏီမွ ထုတ္ၿပီး HAVRIX ဆိုေသာနာမည္ၿဖင့္ ဝယ္ႏိုင္ပါသည္။ ကာကြယ္ေဆးကို အသက္(၁)ႏွစ္မွ အသက္(၃၀) အတြင္း ထုိးထား သင့္ပါသည္။ပထမတစ္လံုးထိုးၿပီး (၆) လ ၾကာလ်င္ ဒုတိယ အၾကိမ္ထိုးရပါမယ္။ေအ ပိုး ဝင္ၿပီး မၿပီး ေသြးမစစ္ပဲ ကာကြယ္ေဆးထိုးလို ့ရပါသည္။အသက္(၃၀)ဝန္းက်င္ၿဖစ္လ်င္ ထိုးဖို ့လိုမလို သိခ်င္လ်င္ Anti-HAV IgG စစ္ၿပီး Positive ဆိုလ်င္ ပိုးဝင္ၿပီးသား..ကိုယ္ခံအားရွိၿပီးသားၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေအ ကာကြယ္ေဆးထိုးစရာ မလိုပါ။Negative ဆိုလ်င္ ကာကြယ္ေဆးထိုးရပါမည္။
ေရမ်ားမ်ားေသာက္သံုးၿခင္း
အသားဝါၿဖစ္လ်င္ ေရ(၆) ပုလင္းခန္ ့ေသာက္က်သည္မွာ လြဲမွားေသာ အယူအဆ ၿဖစ္ပါသည္။ေရ အမ်ားၾကီးေသာက္လ်င္ နဂို ပ်ိဳ ့ခ်င္၊အန္ခ်င္ ေနေသာသူ ပ်ိဳ ့မယ္ ၊ အန္မယ္ ဆိုလ်င္ အစာမ်ိဳ လမ္းေၾကာင္း ရဲ ့အဆံုးနားမွ ေသြးေၾကာေလးမ်ားေပါက္ထြက္ၿပီး ေသြးအန္ႏိုင္ပါသည္။ထို ့ေနာက္သတိလစ္သြားနိုင္ေသာေၾကာင့္ေရမ်ားမ်ားေသာက္ံၿခင္းသည္အသားဝါေရာဂါရွိသူတစ္ေယာက္အတြက္ အႏ ၱရာယ္ရွိႏိုင္ပါသည္။အသားဝါ ေ၇ာဂါ ရသူမွာ နဂို အခံ အသည္းေၿခာက္ေရာဂါ၊ အသည္းအားနည္းေရာဂါ ရွိလ်င္ ေရ(၆) ပုလင္းေသာက္သည္ႏွင့္ ေၿခေထာက္ေရာင္၊ ေရဖ်င္းစြဲ ၿခင္းမ်ားပါ ၿဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။ (၂၄) နာရီ အတြင္း (၁၅၀၀)စီစီ..ဒရစ္ ပုလင္းၾကီး (၃၀)ပုလင္းစာ ခန္ ့.. အရည္ေသာက္ႏိုင္လ်င္ လံုေလာက္ပါသည္။လူနာ အာသီသ ရွိသေလာက္တိုက္ၿခင္းသာ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ပါသည္။
ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ဝင္း
health knowledge
No comments:
Post a Comment